Η Έπαυλη Μπλάκγουντ έχει νέους νοικάρηδες. Ενώ ο αρχιτέκτονας Άλεξ Χερστ (Γκάι Πιρς) με την νέα του φίλη, Κιμ (Κέιτι Χολμς), αναπαλαιώνουν τους εσωτερικούς χώρους της οικίας τους, η μικρή κόρη της Κιμ, Σάλι (Μπέιλι Μάντισον)—παραμελημένη από την μητέρα της και τον καριερίστα μπαμπά της—μπορεί να εξερευνήσει την μακάβρια ιστορία και τις σκοτεινές γωνιές της έπαυλης. Την έρευνα της, παρακινούν φωνές, περίεργοι ψίθυροι, που την καλούν από το υπόγειο, που της υπόσχονται κατανόηση και φιλία, που πεινούν και το μόνο που επιζητούν είναι η ελευθερία τους.
Όταν η Σάλι θα ενδώσει στην περιέργεια της, θα ανοίξει την πόρτα σε έναν τρομακτικό κόσμο, από τον οποίο θα αναδυθεί ένας στρατός από τέρατα με μοχθηρά μάτια και κοφτερά νύχια, μικρά σε μέγεθος, αλλά αμέτρητα σε αριθμό: τους χομούνκουλους. Έχοντας να αντιμετωπίσει τον τρόμο που απειλεί να σκοτώσει την ίδια και την οικογένεια της, η Σάλι προσπαθεί απεγνωσμένα να προειδοποιήσει τους υπόλοιπους στο σπίτι. Έχει όμως ένα εμπόδιο: δεν την πιστεύει κανείς. Θα καταφέρει να τους πείσει εγκαίρως για την αλήθεια των λόγων της ή θα γίνει και η δική της οικογένεια, ένα ακόμα ατυχές κεφάλαιο, στην ιστορία τρόμου της Έπαυλης Μπλάκγουντ;

Η Σάλι Χερστ είναι ένα μοναχικό παιδί που πάει να ζήσει με την πατέρα της (Γκάι Πιρς) και την καινούργια του σύντροφο Κιμ (Κέιτι Χολμς) σε μια έπαυλη του 19ου αιώνα που ανακαινίζουν εκείνη τη περίοδο. Κατά την διάρκεια μιας εξερεύνησης η μικρή Σάλι ανακαλύπτει ένα κρυμμένο υπόγειο και άθελα της απελευθερώνει τα αρχαία, σκοτεινά πλάσματα που ζουν εκεί και τα οποία καταστρώνουν σχέδιο να την σύρουν μαζί τους στα απύθμενα βάθη της έπαυλης. Η Σάλι προσπαθεί να πείσει τον πατέρα της και την Κιμ ότι όλα αυτά δεν είναι απόκτημα της φαντασίας της πριν να είναι αργά…

Ο μάστερ του είδους Γκιγιέρμο ντελ Τόρο (Ο λαβύρινθος του Πανά, Το ορφανοτροφείο) ενώνει τις δυνάμεις του με τον Μαρκ Τζόνσον (Τα χρονικά της Νάρνια) για να δημιουργήσουν ένα ανατριχιαστικό θρίλερ που κόβει την ανάσα.

Η ταινία είναι βασισμένη στην ομότιτλη τηλεταινία του 1973, που ο Ντελ Τόρο θεωρεί ως την πιο τρομακτική τηλεοπτική παραγωγή όλων των εποχών.


ΣΧΕΤΙΚΑ ΜΕ ΤΗΝ ΠΑΡΑΓΩΓΗ

30 χρόνια πριν στο Μεξικό, ένας μικρός Γκιγιέρμο Ντελ Τόρο έπαιζε ένα παιχνίδι με τους φίλους του, στο οποίο τρόμαζαν ο ένας, τον άλλο, ψιθυρίζοντας το όνομα, “Σααααάλιιιι”.
Είχαν δει την πρωτότυπη τηλεταινία του 1970, Don’t Be Afraid of the Dark, η οποία είχε πάνω τους δραστική επίπτωση.
“Για την γενιά μου ήταν η πιο τρομακτική ταινία που είχαμε δει,” λέει ο Ντελ Τόρο. “Είχαμε τρομάξει όλοι στην οικογένεια, όταν την είχαμε πρωτοδεί. Από τότε έμεινε στο μυαλό μου.”
Όταν ο Ντελ Τόρο ήρθε στην Αμερική χρόνια μετά, έψαξε για το πρωτότυπο υλικό και κατάφερε μετά από τέσσερα σχεδόν χρόνια να βρει τον συγγραφέα και να εξασφαλίσει τα δικαιώματα.
Ο Ντε Τόρο έγραψε το σενάριο μαζί με τον συνάδελφο του, Μάθιου Ρόμπινς και όπως λέει “πέρασαν τέλεια” όσο το έγραφαν. “Πολλά από τα στοιχεία που έφερα στο σενάριο του Μη Φοβάσαι το Σκοτάδι ήταν στοιχεία που αργότερα θα έβρισκαν το δρόμο τους στα «Devil’s Backbone» και «Pans Labyrinth» – μικρές στιγμές, χειρονομίες, ιδέες.”
Σε όλη τη διάρκεια της συγγραφής, ο Ντελ Τόρο ευχαριστιόταν να εξερευνά θέματα που τον απασχολούσαν, όπως η ιδέα μιας μακάβριας νεράιδας των δοντιών.
“Είχα εμμονή με τις νεράιδες των δοντιών από τότε που ήμουν παιδί. Αναρωτιόμουν: Γιατί να θέλουν τα δόντια; Τα τρώνε; Φτιάχνουν μικρές τοιχογραφίες μ’ αυτά; Τι κάνουν με τα δόντια που έχουν; Ποτέ δεν έπαιρνα ικανοποιητική απάντηση…”
Πέρασαν χρόνια μέχρι το project να γίνει πραγματικότητα, αλλά κατά τη διάρκεια αυτού του χρόνου, η ανάπτυξη του συνεχίζονταν, με μια βασική αλλαγή στο αρχικό υλικό: ο χαρακτήρας της Σάλι, που αρχικά ήταν ενήλικος, ξαναγράφτηκε σαν παιδί.
“Στην τηλεταινία, η Σάλι, την οποία υποδύεται η Κιμ Ντάρμπι, είναι ενήλικη. Είναι μια ταινία που θα λέγαμε πως ασχολείται με ρετρό ηρωίδες, σε μια προ-φεμινιστική εποχή. Η Σάλι ήταν μια ντροπαλή και ψυχολογικά κακοποιημένη γυναίκα. Δεν μου άρεσε και σκέφτηκα πως θα ήταν καλύτερο η Σάλι να είναι παιδί.”
Ο παραγωγός Μάρκ Τζόνσον θυμάται: “Ήμουν στο αμάξι μου, στο Λος Άντζελες πριν καιρό, όταν ο Μπενίτσιο με πήρε τηλέφωνο και μου είπε, ‘Θες να κάνουμε μαζί την παραγωγή σε μια ταινία;’ αμέσως μετά μου μίλησε για το Μη Φοβάσαι το Σκοτάδι.”
Ο Ντελ Τόρο θυμάται, “Η όλη διαδικασία κράτησε από το 1993 μέχρι το 2009. Μπορείς να πεις πως η όλη διαδικασία, μέχρι να γίνει η ταινία με τον τρόπο που την ήθελα εγώ, να βρεθεί ο σωστός σκηνοθέτης που θα έφερνε μια πιο παιχνιδιάρικη και παράξενη προσωπικότητα στην ταινία, κράτησε 16 περίπου χρόνια. Βρήκαμε αυτό τον σκηνοθέτη στο πρόσωπο του Τρόι Νίξεϊ.”


Ο ΣΚΗΝΟΘΕΤΗΣ

Πριν μπει στον χώρο της σκηνοθεσίας, ο Νίξεϊ ζούσε και εργάζονταν στον Καναδά, όπου έκανε καριερα ως σκιτσογράφος κόμικς. Μέσα στα κόμικς που έχει σχεδιάσει, συναντούμε τίτλους του «Batman» με τον Μάικ Μινιόλα, το «Only the End of the World Again» του Νιλ Γκάιμαν, το «Grendel: Black, White & Red, Bacon» του Ματ Βάγκνερ και το αναγνωρισμένο κόμικς, «Trout».
Ο Ντελ Τόρο ήξερε την δουλειά του Νίξεϊ σαν εικονογράφο, “Μου άρεσε το κόμικς που έφτιαξε με τον Μάικ Μινιόλα, οπότε από εκεί και έπειτα, τον παρακολουθούσα.”
Όταν ο Νίξεϊ έκανε την πρώτη του προσπάθεια στην σκηνοθεσία, το πρώτο του project ήταν μια περίπλοκη αλλά ενδιαφέρουσα ταινία μικρού μήκους με τίτλο, «Latchkey’s Lament», η οποία χρειάστηκε τέσσερα χρόνια για να γυριστεί και κέρδισε πολύ καλές κριτικές στο Διεθνές Φεστιβάλ του Τορόντο, το 2007.
Από εκεί και έπειτα, ο Νίξεϊ ήταν σίγουρος για το πέρασμα του σε μεγάλου μήκους ταινίας. Εξηγεί:
"Ακόνισα τις ικανότητες μου στην αφήγηση ιστοριών μέσα από τα 17 χρόνια ενασχόλησης μου με το χώρο των κόμικς. Ήταν μόλις είχα τελειώσει με την μικρού μήκους ταινία μου, «Latchkey's Lament», η οποία μου άνοιξε τα μάτια για το καλύτερο μέσο, όσον αφορά την διήγηση ιστοριών."


CASTING

Από τις αρχικές συζητήσεις για το κάστινγκ, η Κέιτι Χολμς και ο Γκάι Πιρς ήταν από τις πρώτες ιδέες που έπεσαν στο τραπέζι για τους 2 βασικούς ρόλους. Δεν ήταν όμως πεπεισμένοι ότι θα κατάφερναν να εξασφαλίσουν τους ηθοποιούς.
Ο Ντελ Τόρο θυμάται την διαδικασία: “Το πρώτο όνομα που ανέφερα ήταν αυτό του Γκάι Πιρς και ο Τρόι ανέφερε την Κέιτι. Και στις δυο περιπτώσεις, δεν ξέραμε αν θα καταφέρναμε να τους κλείσουμε. Ήμασταν σίγουροι πως θα ήταν αρκετά απασχολημένοι… είναι μεγάλα ονόματα. Δύσκολα θα τους πείθαμε να συμμετάσχουν σε μια χαμηλού budget ταινία τρόμου. Και οι δυο όμως απάντησαν θετικά.”
Όσο για την Μπέιλι Μάντισον, συνδετικός κρίκος ήταν η Νάταλι Πόρτμαν, η οποία και τους την πρότεινε.


DESIGN

Το σπίτι στο οποίο γυρίστηκε η ταινία βρίσκεται σε σημείο περίπου μιας ώρας έξω από την Μελβούρνη. Ο Φορντ και η ομάδα του μεταμόρφωσαν το υπάρχον σπίτι, από μια οικεία της δεκαετίας του ’30, σε μια έπαυλη του 1800.
Για να γίνει πιο αυθεντικό το σπίτι, χρησιμοποιήθηκαν γοτθικές πινελιές, όπως παράθυρα με βιτρό, γκαργκόιλς και μια ασυνήθιστη μπροστινή πόρτα που σύμφωνα με την ιστορία της ταινίας έχει φτιαχτεί από τον αρχικό του ιδιοκτήτη, Έμερσον Μπλάκγουντ (Γκάρι Μακ Ντόναλντ).
Ο Ντελ Τόρο λέει: υπάρχει ένα καλοσχεδιασμένο στόρι. ο Έμερσον Μπλάκγουντ είναι λάτρης της φύσης, αλλά την ίδια στιγμή, διαμελίζει ζώα, έχει κρανία και πίνακες που απεικονίζουν σκηνές βίας εναντίον ζώων. Είναι ένας τύπος που λίγο λίγο κατεβαίνει σε ένα κόσμο που δεν ήξερες πως υπάρχει, τον κόσμο των πανάρχαιων, πεινασμένων όντων, τα οποία ανακαλύπτει και αρχίζει να σχεδιάζει.


ΤΑ ΠΛΑΣΜΑΤΑ

Στα πρώτα στάδια του σχεδιασμού των πλασμάτων, ο Νίξεϊ και ο Ντελ Τόρο δούλεψαν με τους Τσαντ Ζαρ και Κιθ Τόμσον στη λογική των χομούνκουλων, ως κολλεκτίβας.
“Στην αρχή κάναμε μια συζήτηση για το αν θα έμοιαζαν με γκρέμλινς. Αλλά δεν υπήρχε τίποτα χιουμοριστικό στις κινήσεις τους,” εξηγεί ο Νίξεϊ.
Συνεχίζει: “Ξέραμε πως θέλαμε να είναι μικρά, θέλαμε να ‘κλείνουν το μάτι’ στα πρωτότυπα και να είναι όσο πιο τρομακτικά γίνεται, ώστε να τρομάξουν μια νέα γενιά παιδιών.”
Αποφασίσαμε από νωρίς τα πλάσματα να είναι ψηφιακά σχεδιασμένα και όχι μαριονέτες, όπως στις προηγούμενες δουλειές του Ντελ Τόρο.


ΤΟΝΟΣ

Από τις πρώτες μέρες, ο Ντελ Τόρο ήταν ανένδοτος ότι τα πλάσματα θα αποκαλύπτονταν κάποια στιγμή, κατά την διάρκεια της ταινίας και δεν θα ήταν απλά μια φευγαλέα υπόνοια κάτι τρομακτικού που φαίνεται στο σκοτάδι.
Εξηγεί: “Υπάρχει μια πλευρά μου που είναι ερωτευμένη με τις ταινίες τεράτων. Και σε μια τέτοια ταινία, θες να δεις τα πλάσματα. Νομίζω χρειάζεται να έχεις αμφισημία για λίγο στην ταινία, αλλά μετά από λίγο, πρέπει να τα δείξεις.”
Λαμβάνοντας αυτό υπόψη, τα πλάσματα είναι δευτερεύοντα στην ταινία σε σχέση με το βασικό πυρήνα της ιστορίας: τις οικογενειακές σχέσεις.
Ο Ντελ Τόρο πιστεύει πως “η βάση όλου του δράματος είναι η οικογένεια” – ή η φιλία. Λέει πως η δυναμική της ταινίας θα πρέπει να είναι παρόμοια με την ταινία του Χίτσκοκ, «The Birds».
“Σε εκείνη την ταινία, ένας από τους τρόπους να την δεις και όχι απαραίτητα ο σωστός, είναι ότι τα πουλιά βγάζουν προς τα έξω την ένταση στην οικογένεια, την επιθετικότητα τους. Μου φάνηκε καλή ιδέα να χρησιμοποιήσουμε τους χομούνκουλους, αυτά τα μικρά πλασματάκια, για να δώσουμε σάρκα και οστά στην οικογενειακή δυναμική.”
Ο Ντελ Τόρο σημειώνει πως η ένταση ανάμεσα στους δυο γυναικείους χαρακτήρες που ανταγωνίζονται για την προσοχή του πατέρα φτάνει σε ένα σημείο, “όπου τα πλάσματα που βγαίνουν από το εσωτερικό του σπιτιού και το μυαλό της Σάλι, ξεφεύγουν από τον έλεγχο. Δρουν με τρόπο που η Σάλι δεν ήθελε συνειδητά να συμπεριφέρονται, εξηγεί.”
“Νομίζω πως αυτή η ταινία, όπως και κάθε άλλη ταινία τρόμου, έχει να κάνει με τα τέρατα που ζουν στο ασυνείδητο, κάτω από την επιφάνεια, έτσι νομίζω πως η οικογενειακή δυναμική είναι σημαντική γι αυτό.”


ΧΟΛΜΣ

Προετοιμαζόμενη για τον ρόλο της, η Κέιτι Χολμς έκανε έρευνα με κλασσικές ταινίες τρόμου, μεταξύ των οποίων τα «The Exorcist» και «Rosemary’s Baby», αλλά κατά τη διάρκεια των γυρισμάτων εστίασε στις οικογενειακές σχέσεις και όχι μόνο στα τρομακτικά στοιχεία του φιλμ.
“Είδα μάλιστα και το «Kramer vs. Kramer». Είναι διαφορετικό φιλμ, έχει να κάνει όμως με την οικογένεια και οι ερμηνείες είναι εκπληκτικές,” είπε.
“Η Κιμ, την οποία υποδύομαι, είναι σημαντική για μένα γιατί ξεκινάει ένα ταξίδι, όπου γίνεται μητέρα, όπου αρχίζει να πατάει στα πόδια της, βρίσκει την δύναμη της.”


ΠΙΡΣ

Το Μη Φοβάσαι το Σκοτάδι μπορεί να είναι μια μεταφορά για τον φόβο που μπορεί να βιώσει ένα παιδί, “Ακόμα κι αν τα πλάσματα δεν είναι εκεί. Αν αισθάνονται εγκαταλελειμμένα από τους γονείς ή δεν λαμβάνουν την αγάπη που χρειάζονται ή όταν θεωρούν πως δεν τα καταλαβαίνουν. Είναι πολύ εύκολο για τον άνθρωπο να εκδηλώσει όλα τα είδη των δαιμόνων μέσα στο κεφάλι του και νομίζω πως ως ένα σημείο, αυτό είναι η ταινία.”


ΜΑΝΤΙΣΟΝ

Η Μάντισον λέει, “Πάντα ήθελα να παίξω σε μια ταινία σαν αυτή, όπου να φαντάζομαι πως είμαι φοβισμένη. Σε αφήνει σε μια διαρκή αγωνία, ενώ σκέφτεσαι ‘Τι θα συμβεί μετά;’”.
“Στην ταινία η Σάλι και η Κιμ είναι απέναντι η μια στην άλλη – θέλουν να είναι φίλες, αλλά κατά ένα τρόπο δεν μπορούν. Η Κιμ το προσπαθεί, η Σάλι, όμως, απλά την… αγνοεί, επειδή δεν μπορεί να πιστέψει πως ο μπαμπάς της έχει μιαν άλλη φίλη που του αρέσει.”
Υπάρχει μια αλλαγή πλεύσης κάπου στο μέσο της ταινίας, “Αρχίζουν να έχουν μια σχέση, να χτίζουν την φιλία τους. Προσπαθούν να φέρονται καλά η μια στην άλλη.”