ΠΡΑΞΗ ΠΡΩΤΗ
Σκηνή Ι
Διαμερίσματα της Κλέλιας σε ένα ανάκτορο στις όχθες του Τίβερη, το οποίο στη διάρκεια της πολιορκίας της Ρώμης από τους Ετρούσκους έχει περάσει στην κατοχή του βασιλιά τους, Πορσίννα.
Ο Ταρκύνιος, γιος του έκπτωτου βασιλιά της Ρώμης Ταρκύνιου του Υπερήφανου, επισκέπτεται στα διαμερίσματά της τη Ρωμαία Κλέλια, όμηρο του Πορσίννα, και της ζητάει να γίνει γυναίκα του και βασίλισσα της Ρώμης. O Ταρκύνιος ωστόσο είναι ήδη αρραβωνιασμένος με τη Λαρίσσα, την κόρη του Πορσίννα, την οποία χρησιμοποιεί ύπουλα για να πετύχει το στόχο του: να πείσει τον Πορσίννα να καταλάβει τη Ρώμη για να γίνει στη συνέχεια ο ίδιος βασιλιάς της πόλης. Η Κλέλια απορρίπτει την πρότασή του και εκμυστηρεύεται τα πάντα στον αγαπημένο της Οράτιο. Εκείνος την καθησυχάζει και της υπενθυμίζει ότι κοινό τους καθήκον είναι να σώσουν την πατρίδα – όλα τα άλλα έρχονται σε δεύτερη μοίρα. Ο Μάννιος, ο οποίος είναι ερωτευμένος με τη Λαρίσσα, προσφέρεται να τους βοηθήσει να αποκαλύψουν τις μηχανορραφίες του Ταρκύνιου και η Κλέλια τον διαβεβαιώνει ότι δεν έχει κανένα λόγο να θεωρεί τον Ταρκύνιο ερωτικό αντίζηλο.
Σκηνή ΙΙ
Στοά με θέα τα ετρουσκικά στρατεύματα στον Ιανίκουλο λόφο.
Για να αποφύγει την ένοπλη σύρραξη ο Πορσίννας προτείνει στον εκπρόσωπο των Ρωμαίων, Οράτιο, να παραδώσει την πόλη ειρηνικά και να δεχθεί τον Ταρκύνιο ως βασιλιά της. Ο Οράτιος απορρίπτει την πρότασή του: οι Ρωμαίοι, μετά από όσα έχουν περάσει, δεν θέλουν κανέναν βασιλιά και θεωρούν την ανεξαρτησία και την ελευθερία τους υπέρτατα αγαθά. Μολονότι οι διαπραγματεύσεις για την τύχη της Ρώμης καταλήγουν σε αδιέξοδο, ο Πορσίννας, εντυπωσιασμένος από τον πατριωτισμό του Οράτιου, του δίνει χρόνο να ξανασκεφτεί τους όρους του. Ο Ταρκύνιος αιφνιδιάζει τον Οράτιο κάνοντάς του την εξής πρόταση: ο ίδιος θα παραιτηθεί από την αξίωσή του για το θρόνο της Ρώμης αν ο Οράτιος απαρνηθεί την Κλέλια. Ο Οράτιος αναστατώνεται, αλλά δεν αναφέρει τίποτα στην Κλέλια.
ΠΡΑΞΗ ΔΕΥΤΕΡΗ
Σκηνή Ι
Διάδρομος
Ο Μάννιος πληροφορεί την Κλέλια ότι ο Ταρκύνιος ετοιμάζεται να παραβιάσει την ανακωχή και να επιτεθεί στην πόλη. Ο Οράτιος και η Κλέλια αποφασίζουν να αναλάβουν δράση. Ο Οράτιος σπεύδει στη Ρώμη για να προετοιμάσει την άμυνα: διασχίζει το ποτάμι κολυμπώντας για ν’ αποφύγει τους στρατιώτες του Ταρκύνιου που περιπολούν τη μοναδική πρόσβαση στην πόλη, τη γέφυρα του Τίβερη.
Σκηνή ΙΙ
Βασιλικός κήπος με αγάλματα, παγκάκια και σιντριβάνια.
Η Λαρίσσα εξομολογείται στον πατέρα της ότι μισεί τον Ταρκύνιο και δεν θέλει να τον παντρευτεί. Έρχεται και τους βρίσκει η Κλέλια, η οποία θεωρεί τον Πορσίννα συνυπεύθυνο για την ξαφνική επίθεση εναντίον της Ρώμης. Έκπληκτος ο Πορσίννας αρνείται την κατηγορία και την παρακαλεί να παραμείνει ψύχραιμη. Ωστόσο σύντομα καταφτάνει ο Μάννιος, που επιβεβαιώνει τη φήμη ότι ο Ταρκύνιος εξαπέλυσε επίθεση. Η Κλέλια δηλώνει αποφασισμένη να πολεμήσει για τη σωτηρία της Ρώμης. Φεύγει.
Ο Μάννιος παρακαλεί τη Λαρίσσα να αποκαλύψουν τον έρωτά τους, αλλά εκείνη απαντά ότι ως κόρη βασιλιά και αρραβωνιαστικιά του Ταρκύνιου δεν είναι ελεύθερη να δείχνει τα αισθήματά της. Ο Μάννιος παρερμηνεύει τα λόγια της και συμπεραίνει ότι δεν τον αγαπά.
Σκηνή ΙΙΙ
Αρχαίο οικοδόμημα στην ετρουσκική όχθη του Τίβερη, γέφυρα, και στο βάθος η Ρώμη.
Ο Οράτιος πολεμά μόνος εναντίον των Ετρούσκων στη γέφυρα του Τίβερη. Διατάζει τους Ρωμαίους στρατιώτες να καταστρέψουν τη γέφυρα μόλις τον δουν να φτάνει στην απέναντι όχθη, για να μην μπορέσουν τα εχθρικά στρατεύματα να πλησιάσουν στην πόλη. Οι Ετρούσκοι οπισθοχωρούν και ο Οράτιος φτάνει στην ετρουσκική όχθη του ποταμού. Καθησυχάζει την Κλέλια, και επιστρέφει στη μάχη. Επειδή όμως η γέφυρα έχει καταστραφεί, πέφτει ξανά στον Τίβερη και τον διασχίζει κολυμπώντας. Εντωμεταξύ ο Ταρκύνιος, απογοητευμένος από την τροπή της μάχης, αποφασίζει να απαγάγει την Κλέλια, να κατηγορήσει τους Ρωμαίους για παραβίαση της ανακωχής και να διαστρεβλώσει την αλήθεια για να δικαιολογήσει την επίθεση. Στέλνει με γράμμα στον έμπιστο υπηρέτη του το σχέδιο απαγωγής της Κλέλιας και πηγαίνει να βρει τον Πορσίννα για να τον πείσει ότι ο Οράτιος είναι προδότης.
ΠΡΑΞΗ ΤΡΙΤΗ
Σκηνή Ι
Κήπος στις όχθες του Τίβερη με πρόσβαση μόνο από τα διαμερίσματα της Κλέλιας.
Με τη βοήθεια του Μάννιου το γράμμα φτάνει στα χέρια της Κλέλιας. Για να του ξεφύγει και να αποκαλύψει την προδοσία του, η Κλέλια αποφασίζει να πάει στη Ρώμη. Οι θεοί τη βοηθούν στέλνοντάς της ένα άλογο, κι εκείνη διασχίζει έφιππη τον Τίβερη και φτάνει στην πόλη.
Σκηνή ΙΙ
Προθάλαμος
Ο Ταρκύνιος κατηγορεί τον Οράτιο για παραβίαση της ανακωχής και πείθει τον Πορσίννα να επιτεθεί στη Ρώμη. Όταν όμως ένας Ρωμαίος ρήτορας ζητά ακρόαση με τον βασιλιά, ο Ταρκύνιος κλονίζεται. Ο ρήτορας δεν είναι άλλος από τον Οράτιο, ο οποίος με τη γενναιότητα και την ευφράδειά του εντυπωσιάζει τον Πορσίννα.
Σκηνή ΙΙΙ
Νύχτα, φωτισμένη βασιλική αίθουσα.
Ο Οράτιος δεν καταφέρνει να πείσει τον βασιλιά ότι ο Ταρκύνιος τον πρόδωσε, γιατί εκείνος ισχυρίζεται ότι οι Ρωμαίοι παραβίασαν την ανακωχή και χρησιμοποιεί ως αποδεικτικό στοιχείο την απόδραση της Κλέλιας. Ο Οράτιος μένει άναυδος μαθαίνοντας ότι η Κλέλια έχει φύγει, αλλά λίγο αργότερα εκείνη επιστρέφει και ομολογεί ότι αναγκάστηκε, είναι αλήθεια, να δραπετεύσει για να προστατεύσει την τιμή της, αλλά επέστρεψε για να τηρήσει την υπόσχεσή της και να παραμείνει όμηρος του Πορσίννα. Ο Ταρκύνιος αρχικά την αμφισβητεί, αλλά όταν η Κλέλια αποκαλύπτει το γράμμα που τον ενοχοποιεί, τρέπεται σε φυγή. Ο Πορσίννας, συγκινημένος από τις αρετές των Ρωμαίων, και ιδιαίτερα από το θάρρος και την ομορφιά της νεαρής Κλέλιας, της ομολογεί ότι έχει κερδίσει τη φιλία του και, μαζί, ειρήνη και ελευθερία για την πόλη της Ρώμης.
