Ο Στράτος Παγιουμτζής ήταν Έλληνας λαϊκός τραγουδιστής.

Γεννήθηκε στο Αϊβαλί το 1904.
Πριν από την Μικρασιατική καταστροφή πήγε στον Πειραιά και έμεινε.
Από μικρός αναγκάστηκε να δουλέψει σκληρά για να επιζήσει. Και τα κατάφερε. Ήθελε όμως να τραγουδήσει.
Γνωρίστηκε με τους Βαμβακάρη, Δελιά και Μπάτη και άρχισαν να τραγουδάνε, με το όνομα «Τετράς του Πειραιά».
Είχαν τεράστια επιτυχία, ιδίως ο Παγιουμτζής
. Στην δισκογραφία όμως ο Μάρκος τον έριξε, αφού τραγουδούσε αυτός αντί για τον Στράτο.
Σιγά σιγά ο Στράτος αποκτάει και αυτός δική του ερμηνευτική παρουσία με τα τραγούδια «Οι σφουγγαράδες» και «Μάγκες καραβοτσακισμένοι», ενώ το 1936 ο Στράτος ερμηνεύει το «Μάγκες πιάστε τα βουνά», «Τον άντρα σου και μένα» κ.ά..
Στο τραγούδι απάνω χαιρετίζει τους παρευρισκόμενους, ακόμα και τον εαυτό του: «Γεια σου και σένα ρε Στράτο με τον τζουρά σου».
Σιγά σιγά αποκτάει φήμη και γίνεται μύθος, μέχρι που τον αναφέρουνε μόνο με το μικρό του όνομα, ακόμα και στις ετικέτες δίσκων.
Συνεργάζεται με τον Βαγγέλη Παπάζογλου και άλλους Μικρασιάτες.
Το 1938 τραγουδάει Μανώλη Χιώτη και Μπαγιντέρα.
Γίνεται χαμός. Ο Τσιτσάνης συνεργάζεται μαζί του.

Μετά την κατοχή, ο Στράτος ξεκινάει από την αρχή, συνεργάζεται με τους πιο σημαντικούς λαϊκούς και συνεχίζει την δισκογραφία.
Η μουσική τέχνη όμως γυρνάει στο αρχορεμπέτικο και ξεχνιέται, μέχρι που την δεκαετία του 60 ο Ζαμπέτας τον ξαναανακαλύπτει και τον παρουσιάζει στο κοινό.
Ο Στράτος ξαναβγάζει τα προπολεμικά τραγούδια.

Άρχισε να ξαναταξιδεύει το 1971. Μέχρι τότε δεν είχε διαβατήριο, διότι το 1937 τον είχαν πιάσει με χασίς και του το είχαν πάρει.
Πήγε στην Αμερική και έκανε περιοδείες.

Τελικά πέθανε στις 16 Νοεμβρίου 1971 επάνω στο πάλκο, 67 χρονών.
Οι ομογενείς έκαναν έρανο για να επιστρέψουν τον νεκρό του στην πατρίδα. Την κηδεία του ανέλαβε ο Γιώργος Ζαμπέτας.