Ιρλανδία, 1932. Ο Jimmy Gralton χτίζει έναν χώρο, όπου οι νέοι μπορούν να παρακολουθήσουν μαθήματα, να συζητήσουν, να ονειρευτούν και πάνω από όλα να χορέψουν. Η εκκλησία όμως και ορισμένοι πολιτικοί έχουν αντιρρήσεις και ο Jimmy αναγκάζεται να φύγει από τη χώρα. Η αίθουσα χορού κλείνει και εγκαταλείπεται. Δέκα χρόνια μετά, ο Jimmy επιστρέφει από την Αμερική, αποφασισμένος να φροντίσει τη μητέρα του και να κάνει μια ήσυχη ζωή. Η αίθουσα χορού είναι πια ένα ερείπιο και η κοινότητα πείθει τον Jimmy να την ανακαινίσει. Για δεύτερη φορά, ο Jimmy θεωρείται επικίνδυνος και μπορεί να χάσει τα πάντα…

Το Jimmy’s Hall είναι μια δυνατή ταινία, με πολλούς και διαφορετικούς τρόπους. The Guardian

Η 24η ταινία μυθοπλασίας του Loach βρίσκει τον ακτιβιστή σκηνοθέτη να ασχολείται με οικεία θέματα ατομικής ελευθερίας, θεσμικής καταπίεσης και τη δύναμη της συλλογικής οργάνωσης, ποτισμένα με ένα γλυκό ρομαντισμό που ανυψώνει την ταινία χωρίς να φτηναίνει το θέμα της. Variety

Ο Ken Loach έχτισε μια «αίθουσα χορού» μέσα στην κινηματογραφική αίθουσα αποδεικνύοντας περίτρανα τη λαϊκή ρήση: build it and they will come. Flix

O πολιτικοποιημένος και ανθρωπιστής σκηνοθέτης από την Ιρλανδία επιστρέφει με την τελευταία ταινία του και μας διηγείται μια συγκλονιστική, αληθινή ιστορία που διαδραματίζεται μετά το αριστούργημα του «Ο Άνεμος Χορεύει το Κριθάρι» (Χρυσός Φοίνικας, 2006). Σε συνεργασία με τον σπουδαίο σεναριογράφο Paul Laverty (πιστό του συνεργάτη εδώ και χρόνια), ο Ken Loach φτιάχνει μια διαχρονική και συγκινητική ταινία αναδεικνύοντας τον προσωπικό αγώνα, την αυτοθυσία και την αλληλεγγύη. Μέσα στην «αίθουσα του Jimmy», οι πρωταγωνιστές της ταινίας χορεύουν σε ήχους τζαζ και σουίνγκ, γελούν και διασκεδάζουν, εκφράζοντας έτσι την ελευθερία του πνεύματος και της ζωής.

Αποσπάσματα από την εισαγωγή του σεναριογράφου Paul Laverty
Καμία φορά η ιδέα για μία ιστορία έρχεται ουρανοκατέβατη και θέλεις να ευχαριστήσεις την τύχη σου. Το Jimmy’s Hall ήρθε κάπως έτσι, σαν μακρινός κυματισμός από τη Νικαράγουα μέσα από έναν παλιό φίλο που γνώρισα τη δεκαετία του ογδόντα και ο οποίος ασχολούνταν με το κίνημα των Σαντινίστας.
Η σπίθα που χρειάζεται για μία ιστορία είναι πάντα σπλαχνικό ζήτημα. Όταν διάβασα την ιστορία του Jimmy Gralton αναρωτήθηκα αν μπορούσε να γίνει ταινία. Μου έκανε εντύπωση η προσπάθεια της κοινότητας να χτιστεί μία αίθουσα με εθελοντική εργασία στη γη του Jimmy, όπου μπορούσαν να συναντηθούν για να συζητήσουν, να μελετήσουν, να κάνουν μαθήματα και φυσικά να τραγουδήσουν και να χορέψουν χωρίς καμία παρέμβαση, ειδικά την παρέμβαση της εκκλησίας και του κράτους. Ο Jimmy και οι σύντροφοι του ήταν αποφασισμένοι να δημιουργήσουν ένα ελεύθερο χρόνο σε μία όλο και πιο απολυταρχική χώρα καθοδηγούμενη από την ιδεολογία της καθολική εκκλησίας που επέμενε ότι η εκπαίδευση ήταν θέμα της εκκλησίας και μόνο.
Η ίδια η αίθουσα είναι σαν χαρακτήρας. Μίλησα με τον Ken (Loach) και εντόπισα την ίδια σπλαχνική αντίδραση. Έτσι άρχισα την έρευνα για τη ζωή του Jimmy και την αίθουσα.
Η πρώτη στάση ήταν το Effernagh στο Leitrim και τα διάσπαρτα σταυροδρόμια στην εξοχή. Απέναντι από μία παμπ με την ονομασία Black Swan υπάρχει μία ξύλινη πινακίδα που γράφει «Τοποθεσία της αίθουσας Pearse-Connolly. Στη μνήμη του Jimmy Gralton, ή του σοσιαλιστή του Leitrim που απελάθηκε για τις πολιτικές του πεποιθήσεις στις 13 Αυγούστου το 1933». Παρ’ όλο που η αίθουσα κάηκε από αγνώστους την παραμονή της πρωτοχρονιάς το 1932, μπορούσα να φανταστώ το περίγραμμα της αίθουσας στο γρασίδι.
Ήταν μια υγρή, μίζερη μέρα του Ιανουαρίου και ο μόνος ήχος ήταν τα κοράκια στα δέντρα απέναντι. Σταδιακά αφουγκραζόμουν μέσα στο μυαλό μου τον ήχο των ποδιών που χόρευαν και τη μουσική όπως ακούγονταν πριν από 80 χρόνια. Δεν μπορούσα παρά να χαμογελάσω στη σκέψη ότι ο Jimmy είχε αυτό το μυστικό όπλο ενάντια στη μονοτονία: το στιλάτο του γραμμόφωνο από την Αμερική και τη συλλογή με τους δίσκους. Άκουσα ιστορίες για ανθρώπους που ταξίδευαν 30 μίλια με τα ποδήλατα τους για να ακούσουν τον τελευταίο δίσκο από την άλλη πλευρά του Ατλαντικού, ενώ οι ιερείς της ενορίας έβγαζαν καπνούς εξαιτίας της μουσικής του διαβόλου και της αμερικανοποίησης της ιρλανδικής κουλτούρας.
Στο «Ο Άνεμος Χορεύει το Κριθάρι» πήραμε μια καταλυτική απόφαση. Ήμασταν πιστοί στο πνεύμα εκείνης της περιόδου, αλλά με επινοημένους χαρακτήρες. Σε αυτή την ιστορία αντιμετωπίσαμε μία καινούρια πρόκληση. Η ζωή του Jimmy Gralton έχει γεγονότα που είναι γνωστά κυρίως από ρεπορτάζ της εποχής. Άλλα γεγονότα είναι γνωστά από διηγήσεις που έχουν επιβιώσει από στόμα σε στόμα, από γενιά σε γενιά.
Ενώ άκουγα τις διάφορες ιστορίες, στο μυαλό μου ξεκαθάριζε ότι υπάρχουν ένα σωρό στοιχεία για την προσωπικότητα κάποιου, οι φόβοι του, τα ευάλωτα σημεία του, η φαντασία του και οι σχέσεις με φίλους και αγαπημένους ανθρώπους που κανένα ιστορικό αρχείο δεν μπορεί να καταγράψει.
Σε μία ταινία πρέπει να αιχμαλωτίσουμε τον εσωτερικό κόσμο, τις αντιφάσεις και τα κίνητρα. Οπότε μετά από συζήτηση με τον Ken καταλήξαμε σε μία άλλη σημαντική απόφαση. Αυτή θα ήταν μία ελεύθερη ιστορία εμπνευσμένη από τη ζωή του Jimmy και την εποχή που υπήρχε η αίθουσα. Δεν πρόκειται για συμβατικό biopic. Ξέρουμε ότι έφερε δίσκους του Paul Robeson από την Αμερική, αλλά έφερε δίσκους της Bessie Smith; Ένα ελεύθερο και φιλοπερίεργο πνεύμα όπως ο Jimmy χόρευε Shim Sham και Lindy Hop όσο ζούσε στη Νέα Υόρκη, το μοναδικό μέρος στις ΗΠΑ όπου οι λευκοί και οι μαύροι μπορούσαν να χορεύουν μαζί; Κανείς δεν ξέρεις αν ισχύει ή όχι, αλλά στη δική μας εκδοχή, φανταζόμαστε ότι χόρευε.
Δεν είναι γνωστό αν ο Jimmy είχε κάποια αγαπημένη. Στην εκδοχή μας έχει και τη λένε Oonagh. Πρόκειται για μία υπόθεση, τίποτα περισσότερο, τίποτα λιγότερο, που προέκυψε όταν φανταστήκαμε μία ολοκληρωμένη εικόνα αυτού του άντρα. Αδικεί τον Jimmy; Ελπίζω πως όχι. Η απουσία αυτής της τρυφερότητας και της οικειότητας, αν ήταν αυτή η επιλογή μας, δεν θα ήταν μεγαλύτερη αδικία για έναν χαρισματικό και ενεργητικό άνθρωπο όπως ο Jimmy; Ο μόνος τρόπος να εμπλακώ με το σενάριο θα ήταν να προχωρήσουμε με τόλμη, ακόμα και αν κάναμε λάθος. Σύμφωνα με το πνεύμα της ίδιας της αίθουσας του Jimmy.
Πώς μπορούμε να γνωρίζουμε το βάθος της σχέσης με τη μητέρα του; Ξέρουμε ότι ήταν υπεύθυνη για την κινητή βιβλιοθήκη της περιοχής. Διάβαζε στον Jimmy, που ήταν έξυπνος και περίεργος, του έμαθε να σκέφτεται, να ασκεί κριτική και να καλωσορίζει ιδέες έξω από το Leitrim; Βασίστηκα σε αυτό για να χτίσω μία σχέση αγάπης που οδήγησε τον Jimmy σε δυσβάσταχτες αποφάσεις καθώς η πολιτική πίεση γινόταν αφόρητη. Φαντάζομαι ότι ως έφηβος είχε το κουράγιο να εγκαταλείψει τον βρετανικό στρατό εξαιτίας των πολιτικών του πεποιθήσεων και να προκαλέσει τους ανώτερους τους σε τόσο τρυφερή ηλικία, γιατί είχε τις βάσεις από την οικογένεια του.
Αυτό που μας τράβηξε το ενδιαφέρον στην ιστορία ήταν το θάρρος του Jimmy και των συντρόφων του. Αυτό μου ήρθε έντονα στο μυαλό την 26η μέρα του γυρίσματος όταν 6 άτομα στην Αθήνα δέχτηκαν επίθεση από φασίστες γιατί μοίραζαν υλικό για ένα φεστιβάλ της αριστεράς. Την 29η μέρα του γυρίσματος, 17 Σεπτεμβρίου του 2013, 30 Χρυσαυγίτες επιτέθηκαν και μαχαίρωσαν μέχρι θανάτου έναν ράπερ, τον Παύλο Φύσσα. Οι συνθήκες ήταν διαφορετικές, αλλά σκέφτηκα ότι οι χαρακτήρες που αρνήθηκαν να υποκλιθούν στην καθολική ελίτ, κινδύνευαν και σωματικά. Θα πρέπει να ήταν πολύ τρομαχτικό για τον Jimmy και τους συντρόφους του να τον αποκαλούν «αντίχριστο». Στην είσοδο της αίθουσας είχε τοποθετηθεί μία νάρκη, που δεν έσκασε γιατί ήταν ελαττωματική.
Είναι ξεκάθαρο ότι χρειαζόμαστε μια αίθουσα σαν του Jimmy, έναν ασφαλή, ελεύθερο χώρο όπου μπορούμε να συναντιόμαστε για να σκεφτούμε, να διαφωνήσουμε, να αντιπαρατεθούμε, να μάθουμε πράγματα, να ακούσουμε, να οργανωθούμε, να αναλύσουμε τον κόσμο γύρω μας και να εξετάσουμε πώς μοιράζεται η εξουσία στη ζωή μας καθημερινά.

Συνέντευξη με τον Ken Loach
Γιατί διηγηθήκατε την ιστορία του Jimmy Gralton;
Είναι μία ιστορία που συγκεντρώνει πολλά στοιχεία. Ανατρέπει την ιδέα ότι η αριστερά είναι σκυθρωπή και ότι αποθαρρύνει ή εναντιώνεται στην ψυχαγωγία, τη χαρά και τη γιορτή. Καταδεικνύει επίσης πώς η οργανωμένη θρησκεία συνασπίζεται με την οικονομική ισχύ. Αυτό συνέβη στην περίπτωση του Jimmy Gralton και θα συνεχίζεται. Η εκκλησία και το κράτος καταπιέζουν.
Αυτή η ταινία συνοδεύει το «Ο Άνεμος Χορεύει το Κριθάρι»; Αν ναι, με ποιο τρόπο;
Διαδραματίζεται δέκα χρόνια μετά και στο «Ο Άνεμος Χορεύει το Κριθάρι» υπάρχει μία ατάκα του Αγγλο-Ιρλανδού κτηματία που λέει: «Αυτή η χώρα θα γεμίσει στάσιμα νερά μολυσμένα με παπάδες». Ως εκ θαύματος αυτή η ατάκα πέρασε. Από τότε ο αγώνας είναι συνεχής. Η εκκλησία έχει χάσει την αξιοπιστία της εξαιτίας των σκανδάλων.
Μέχρι ποιο σημείο η ιστορία είναι πραγματική ή επινοημένη;
Το φιλμ εμπνεύστηκε από τη ζωή και τα βιώματα του Jimmy Gralton. Δεν υπάρχουν πολλά στοιχεία για τις λεπτομέρειες της ζωής του και της προσωπικότητας. Είναι κρίμα γιατί ήταν ένας ευφυής άνθρωπος, αλλά μας έδωσε το περιθώριο να φανταστούμε την προσωπική του ζωή και να εξερευνήσουμε διαφορετικές επιλογές. Θέλαμε να προσφέρουμε στο κοινό έναν πλούσιο και ολοκληρωμένο χαρακτήρα, όχι απλώς έναν δυσδιάστατο ακτιβιστή. Αυτή η ισορροπία είναι πολύ δύσκολη και τα πάντα έχουν να κάνουν με τη λεπτομέρεια. Μπορεί να έχει σχέση με κάποια; Και τι είδους σχέση; Μοιραζόμαστε και φανταζόμαστε αυτά τα μυστικά. Δεν θέλαμε να παρουσιάσουμε τους ιερείς ως καρικατούρες, το οποίο θα ήταν πιθανό αν ασχολούμασταν μόνο με τα ιστορικά ντοκουμέντα. Είχε μεγαλύτερο ενδιαφέρον να φανταστούμε έναν εχθρικό ιερέα που παρά τη σκληρότητα του, έχει και άλλη διάσταση, σέβεται την ακεραιότητα του εχθρού του. Ο Jimmy είχε γνήσια χαρακτηριστικά που ο ιερέας δεν μπορούσε να αγνοήσει. Αυτό που προσπαθήσαμε να κάνουμε ήταν να περικυκλώσουμε τους χαρακτήρες ενώ παραμείναμε πιστοί στα ιστορικά γεγονότα.
Ποια ήταν η σημασία της αίθουσας χορού;
Νομίζω ότι εκφράζει την ελευθερία του πνεύματος, ένα μέρος όπου οι ιδέες μπορούν να δοκιμαστούν και να εκφραστούν, όπου η ποίηση, η μουσική, τα αθλήματα είναι γιορτή και οι άνθρωποι μπορούν να δείξουν τα ταλέντα τους και φυσικά να χορέψουν.
Ποιος είναι ο ρόλος του χορού στην ταινία;
Είναι η έκφραση της ελευθερίας. Κάτι επικίνδυνο για αυτούς που θέλουν να ασκούν έλεγχο.
Πώς αποδώσατε τον χορό και τη μουσική στην ταινία;
Γίνεται με διάφορους τρόπους. Μπορείς να χορογραφήσεις την κάμερα και τους χορευτές και να το κάνεις πολύ στιλάτο. Αλλά αυτό ήταν το αντίθετο από αυτό που θέλαμε. Οι άνθρωποι ήξεραν τους χορούς μέχρι το σημείο που το απολάμβαναν και εκφράζονταν. Μετά έπρεπε να βρούμε τις θέσεις της κάμερας και τις εικόνες για να το αιχμαλωτίσουμε αυτό. Έχει να κάνει με τη γωνία που βλέπει η κάμερα και με τους φακούς. Έχει να κάνει με τεχνικά ζητήματα. Οι εικόνες που έχω κατά νου είναι οι πίνακες του Degas όπου νομίζεις ότι στέκεσαι πάνω σε μία κούτα παραπλεύρως. Δεν στέκεσαι ακριβώς στη μέση, όπου όλα είναι στην ευθεία σου, αλλά σε μία γωνία, λίγο πιο πάνω από τους χορευτές και βλέπεις και τα παρασκήνια. Παρατηρείς τους χορευτές και αντιλαμβάνεσαι τη χαρά και την επικοινωνία μεταξύ τους.
Αντί να χρησιμοποιήσετε ένα ηχογραφημένο κομμάτι, εσείς κινηματογραφήσατε τους μουσικούς. Γιατί;
Γιατί πρέπει να δεις την προσπάθεια που καταβάλλουν όταν παίζουν. Γίνεται στις ταινίες εδώ και μισό αιώνα. Έχει πλάκα που θεωρείται επαναστατικό. Είναι ο μόνος τρόπος που μπορείς να δεις τους ανθρώπους να παίζουν κανονικά και την αλληλεπίδραση μεταξύ των μουσικών και των χορευτών, αλλιώς κάτι μοιάζει να είναι λάθος, κάτι λείπει. Πρέπει να είναι ζωντανό το γύρισμα. Βέβαια αυτό σημαίνει ότι ο μοντέρ πρέπει να είναι καλός στο να μοντάρει τη μουσική και να ενώνει δύο ή τρία διαφορετικά κομμάτια μουσικής μαζί. Ο Jonathan (Morris) είναι πολύ καλός σε αυτό.
Γιατί φτιάξατε την αίθουσα εκεί που ήταν αρχικά, αντί να πάτε σε ένα στούντιο;
Ήταν πιο εύκολο. Το τοπίο παίζει μεγάλο ρόλο. Είναι κομμάτι της Ιρλανδίας. Οι άνθρωποι έχουν αυτές τις ζωές χάρη στο τοπίο, τους βάλτους, την ομίχλη και τα σχετικά. Ο πειρασμός στο στούντιο είναι ότι δεν φτιάχνεις τα σκηνικά στο πραγματικό μέγεθος. Όμως το πραγματικό μέγεθος επιβάλλεται στο κοινό. Σε ένα στούντιο, οι τοίχοι μετακινούνται και κάνεις λήψεις που δεν θα μπορούσες να έχεις κανονικά. Επίσης, το φυσικό φως στην αίθουσα είναι πανέμορφο. Καμιά φορά, ο Robbie (Ryan) έπρεπε να το ενισχύσει, αλλά η αλήθεια ήταν εκεί στον χώρο.
Και γιατί επιλέξατε να κάνετε το γύρισμα στο Leitrim, όπου είχε χτιστεί η αίθουσα;
Ψάξαμε όλη τη δυτική Ιρλανδία, αλλά το Leitrim ήταν το καλύτερο. Όχι μόνο γιατί ήταν ό,τι πιο αυθεντικό σε σχέση με την ιστορία, αλλά γιατί είναι άδεια περιοχή όπου η επίδραση της τεχνολογίας δεν είναι τόσο μεγάλη. Είναι αρκετά ερημωμένη. Πολλοί έφυγαν λόγω ανεργίας, οπότε είναι εύκολο να κάνεις γύρισμα εκεί. Τελικά, δεν υπήρχε λόγος να πάμε πουθενά αλλού.
Πώς ανταποκρίθηκαν οι ντόπιοι στην ταινία;
Μας υποδέχτηκαν πολύ θερμά. Είχαμε πολλούς νέους στην ταινία και ήταν πολύ συνεπείς. Δεν ήταν κυνικοί, αλλά ανοιχτόκαρδοι, γενναιόδωροι και αφοσιωμένοι. Δούλεψαν σκληρά και το απόλαυσαν.
Ποια ήταν η διαδικασία επιλογής των ηθοποιών;
Προσπαθήσαμε να έχουμε κόσμο από την περιοχή, αλλά χρειαστήκαμε και επαγγελματίες ηθοποιούς. Η διαδικασία διαρκεί πολύ. Βλέπουμε όσο περισσότερο κόσμο γίνεται. Προσπαθήσαμε να επιλέξουμε όσο πιο πολλούς ντόπιους μπορούσαμε γιατί η κοινότητα παίζει σημαντικό ρόλο σε αυτή την ταινία. Θεωρώ ότι φαίνεται όταν στις μεγάλες σκηνές βλέπουμε ανθρώπους που έχουν έρθει από πρακτορεία. Εμφανίζονται και τοποθετούνται στη θέση τους από τους βοηθούς σκηνοθέτη, ενώ ο σκηνοθέτης σκηνοθετεί από το μόνιτορ. Δεν είναι καλό αυτό. Φαίνεται στη στόφα της ταινίας.
Γιατί διαλέξατε τον Barry Ward να υποδυθεί τον Jimmy;
Ο Jimmy, ήταν πολύ πολιτικοποιημένος, έχει γνήσια σκέψη και ενσυναίσθηση. Είχε ιστορικό στους εργατικούς αγώνες, είχε κάνει διαφορετικές χειρονακτικές δουλειές, είχε ταξιδέψει σε όλο τον κόσμο. Ήταν εγκάρδιος, γενναιόδωρος και πολύ έξυπνος. Δεν θέλαμε να είναι πολύ νέος ούτε πολύ μεγάλος σε ηλικία. Ήταν γύρω στα 40 όταν έγινε αυτό. Οπότε είδα πολλούς ανθρώπους, αλλά ο Barry ήταν αυτός που συνδύασε όλα αυτά τα χαρακτηριστικά.
Ποιος ήταν ο Jimmy Gralton;
Στην πραγματική ζωή ήταν αφοσιωμένος ακτιβιστής. Έχω συναντήσει πολλούς συνδικαλιστές, ανθρώπους πολιτικοποιημένους. Όταν ο Jimmy επέστρεψε στην Ιρλανδία, πήρε μια μεγάλη απόφαση όταν άνοιξε ξανά την αίθουσα. Τον κυνήγησαν για αυτό. Και έπρεπε ή να αφήσει την πολιτική για να μείνει ή να παλέψει για μια ακόμα φορά. Δημιουργήθηκε η εντύπωση ότι η αλλαγή κυβέρνησης θα άλλαζε τα πράγματα, αλλά οποιοσδήποτε με τις πολιτικές πεποιθήσεις του Jimmy ήξερε ότι ο de Valera θα πρόδιδε τα συμφέροντα της εργατικής τάξης. Ο Jimmy κατανοούσε τον αγώνα της εργατικής τάξης και ήξερε ότι η σύγκρουση ήταν αναπόφευκτη. Ήταν πολύ δύσκολο για αυτόν να ασχοληθεί ξανά με την πολιτική, γιατί έχει γυρίσει για να είναι με τη μητέρα του, να ασχοληθεί με τη γη. Ήταν εξουθενωμένος μετά από 20 χρόνια, αλλά τι του απέμενε να κάνει; Αν είσαι πολιτικοποιημένος δεν έχεις επιλογή.
Ποια είναι η σχέση της σημερινής Ιρλανδίας με την Ιρλανδία του Jimmy;
Ο αγώνας είναι ο ίδιος. Οικονομικό κραχ συνέβη το ’29, ακολούθησε μια δεκαετία οικονομικής ανέχειας και μαζικής ανεργίας. Αυτό συμβαίνει και τώρα. Η αριστερά αγωνίζεται σκληρά να ακουστεί. Η πολιτική παρουσιάζεται ως μια στενόμυαλη κουβέντα μεταξύ των κομμάτων της δεξιάς. Όμως οι πιο φτωχοί υποφέρουν κι άλλες περικοπές, πολλοί νέοι δεν έχουν μέλλον.
Μπορεί ο κινηματογράφος να αλλάξει τα πράγματα;
Δεν νομίζω ιδιαίτερα. Οι ταινίες ενισχύουν το κατεστημένο, γιατί αυτές είναι οι ταινίες που γίνονται κυρίως. Οι μεγάλες ταινίες, με τους μεγάλους προϋπολογισμούς και την εκτενή προώθηση. Ή ενισχύουν το κατεστημένο ή είναι βαλβίδα μιας κάποιας εκτόνωσης. Πάντα ίσχυε αυτό. Το μέσο είναι ικανό για πολύ περισσότερα, αλλά το εμπορικό σινεμά και οι άνθρωποι που το υπηρετούν δεν ασχολούνται με αυτό. Από την άλλη, οι ταινίες θέτουν ερωτήματα, προκαλούν. Τουλάχιστον, οι ταινίες δίνουν αξία στην εμπειρία των απλών ανθρώπων. Είναι μέσα από το καθημερινό δράμα, μέσα από τις συγκρούσεις, τους αγώνες και τις χαρές που βλέπουμε τις δυνατότητες του μέλλοντος.


Παραλειπόμενα:
• Ο πρωταγωνιστής, Barry Ward, δεν είχε κάποια προηγούμενη σχέση με τον χορό. Χρειάστηκαν 4 εβδομάδες εντατικών μαθημάτων στο Λονδίνο, πριν ξεκινήσουν τα γυρίσματα.
• Την πρώτη μέρα που είχε γύρισμα η Simone Kirby, η οποία υποδύεται τον μεγάλο έρωτα του Jimmy, δεν είχε καμία σκηνοθετική οδηγία. Ατάκες εκτός σεναρίου ακούγονταν στα αυτιά της και αιφνιδιάστηκε. Από εκεί και πέρα αποφάσισε να αντιδρά αυθόρμητα αλλά να παραμένει πιστή στον χαρακτήρα που υποδυόταν.
• Η περιοχή όπου έγινε το γύρισμα έχει πολύ υψηλά επίπεδα υγρασίας και φημίζεται για τον βροχερό καιρό της. Για την ακρίβεια βρέχει τις μισές μέρες του χρόνου. Όμως η παραγωγή της ταινίας δεν έχασε ούτε μία μέρα, γιατί ο καιρός ήταν ευνοϊκός.
• Οι περισσότεροι ηθοποιοί στην ταινία κατάγονται από και ζουν στην περιοχή, όπου διαδραματίζεται η ιστορία. Ο Ken Loach δίνει ιδιαίτερη σημασία στην προφορά, την ντοπιολαλιά και εκτιμά ιδιαίτερα όταν οι διάλογοι της ταινίες ακούγονται όσο πιο αυθεντικά γίνεται.